فناوری اطلاعات و تأثیر آن بر سیاست
وسایل و ابزارهای نوین فناوری در عصر اطالعات بر روابط بین الملل و سیاست های خارجی کشورها
هم تأثیر گذاشته و روابط را متحول ساخته است. امروزه فضای مجازی به عنوان وسیله ای مکمل
برای روش های سنتی ارتباطات سیاسی قلمداد می شود. فراهم بودن حجم فراوانی از اطالعات و
دسترسی ساده به آنها، به عنوان ابزاری محسوب میشود که وابستگی های اقتصادی و سیاسی و فرهنگی
را کاهش می دهد. ارتباطات در روابط بین الملل به گونه ای است که ملل با هم رابطه ی نزدیکی
داشته و تحول در یکی از آنها بر دیگر ملل هم تأثیر می گذارد و به سبب همین فناوری نوین است که
مرزها از میان برداشته شده و جهان به این وسعت به دهکده ی جهانی تبدیل شده است. این تکنولوژی
های نوین در زمینه ی نظامی هم ورود پیدا کرده و در عین حال که می تواند به صلح و امنیت ملی و
بین المللی کمک کنند، گسترش آنها نیز می تواند مخل صلح و امنیت جهانی باشد. اما امروزه جنگ
فیزیکی به سبب مشکالت و معایبی که دارد از جمله لشکرکشی، نظامی گری و هزینه های گزاف از
یاد رفته است و دولت های نوین جنگ نرم را مد نظر خود دارند و درگیری های بین المللی از سطح
فیزیکی و نظامی به سطح ارتباطی و فرهنگی تغییر یافته است. کشور هایی که در گذشته با نیروی
نظامی دیگر کشورها را مستعمره ی خود می کردند، امروزه سعی بر آن دارند تا با استفاده از ابزار
های نوین فناوری فرهنگ خود را غالب کنند و اینگونه افکار افراد جامعه را به سمت اهداف و خواسته
های خود سوق دهند. امروزه تبلیغات رسانه ای از ابزارهای مهم جنگ نرم و به عنوان سالحی برای
تأثیرگذاری بر نگرش مخاطب شناخته می شود و نقش تعیین کننده ای ایفا می کند. قدرت نرم از طریق
تولید و توزیع آموزه ها و ارزش های مورد نظر خود، وضعیت مطلوب خویش را ایجاد می کند.
ماهیت اصلی جنگ رسانه ای نفوذ و اثرگذاری بر افکار، عواطف، تمایالت و رفتار مخاطبان است.
در جنگ نرم، قدرت نرم به جای تحمیل بر مخاطب، آنها را متقاعد و هم سو می سازد و از این رو
میتوان قدرت نرم را توانایی شکل دهی ترجیحات دیگران هم تعریف کرد. قدرت نرم میتواند به افکار
افراد جامعه مورد تهاجم جهت دهد و بر تحوالت آن جامعه اثرگذار باشد. طراحان جنگ نرم هویت
ملی و روش زندگی را هدف می گیرند و در تالش اند تا با بحران سازی اجتماعی و فرهنگی، وحدت
و انسجام میان مردم و نیرو های نظام حاکم را متزلزل سازند، به همین علت است که عدم شناخت
ماهیت و کارکرد رسانه های نو ظهور میتواند صدمات جبران ناپذیر فرهنگی برای جامعه ی هدف
داشته باشد. در نهایت، نتیجه جنگ و قدرت نرم این میشود که جامعه ای که قدرت رسانه ای بیشتری
دارد، فرهنگ، شیوه ی زندگی و نظام مصرف جوامع را مطابق میل خود تغییر می دهد و در قرن
بیست و یکم به دور از جنگ نظامی و فیزیکی، با این قدرت، کشورها را مستعمره ی خود می کنند.
(میلاد رستمی )
(نشریه صدای میهن )